نمایش

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر – دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر – علم افشا

هیاهوی بسیار برای هیچ
ویلیام شکسپیر
عبدالحسین نوشین
شکیر
سخنی چند درباره ی
و ترجمه آن
کمدی: Much Ado about Nothing» هیاهوی بسیار برای هیچ را ویلیام شکبیر در سال ۱۵۹۹ نوشته است.

داستان این کمدی از یک قصه ایتالیایی به نام «چگونه تمبره در مین شیفته نی لنوناتی گردید و پیش آمدهای

گوناگون و شگرفی که پیش از زناشویی آنهاروی داده نوشه باندللو Bandello ترجمه بلفور ست Belleforestc به

انگلیسی) گرفته شده. ولی شکیر تغیرات زیاد در آن داده است. در اصل نوول تمبره دوست و همدم برگزیده

پیر ، پادشاه آراگون، مانند کلودیو پرسناژ کمدی شکیر،

شیفته دختر یکی از اشراف مین به نام توناتو – دو –

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

لئوناتی می گردد، و از او خواستگاری می کند. مانند کلردیو فریب می خورد و چنین می پندارد که شبی

مردی در اتاق نامزد او راه یافته. بدین جهت نامزد خود را در

حضور کانش رسوا می سازد و از زناشویی با او سر باز می زند. فنبی، نامزد او، بر اثر این

توهین ناروا بیهوش می شود و مدتی همه او را مرده می پندارند. پس از مدتی طولانی دوباره در برابر نامزد، که حقنت برایش آشکار شده، پدیدار میگردد و با او عروسی میکند.

آنچه شکسپیر از اصل نوول ایتالیایی گرفته بیش از این نیست. بقیه

آنتریک کمدی شکیر با نرول باندللو تفارت فراوان دارد. پاره ای از این تفاوتهای آشکار ، که نمونه ای از نیروی

خلاقه شکبیر می باشد، بدین قرار است: در حکایت اصلی، من تأثراور کلیاکه در آن جاکلودیو هه رو را به

ناپاکی نهم می سازد وجود ندارد.

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

به جای آن یکی از دوستان تمبره به پدر هه ر و خبر می دهد که نمره از زناشویی با دختر او صرف نظر کرده

است. تفاوت دیگر این است که در نوول ایتالیایی، یکی از دوستان نزدیک تمبره به نام زیر وندو، دوست خود

نمبره را فریب میدهد و به فنبی بدبینش می سازد. در صورتی که همین دوست که به طرز ففبحتباری به

فنبی افترا زده است در آخر با خواهر فنبی زناشویی می کند.

فرارا ویکتور هوگو، مترجم و منقد آثار شکپیر، در این باره می گوید: اما شاعر انگلیسی با ژرف بینی خود پی

برد که چنین نتیجه ای از نظر طبع و اخلاق انسانی زشت و نادرست است و آن را بدین شکل نمحیح کرد که

توطئه ضد هورو را نه به دست یک دوست بلکه توسط دشمن کلودیو

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

(یعنی دون ژوان ننگین و رسوا که نقشش در این کمدی مانند نقش باگو در تراژدی اتللوست)

چید و اجرا نمود. از طرف دیگر داستان باندللو نه فقط حن ختام ندارد بلکه برعکس به طرز بی مزه و نامطبوعی پایان می یابد، زیرا مقصر اصلی

ژیروندر) در یک لحظه پشیمانی نوطه ای را که برای همه رو چیده افشا می سازد

و اظهار ندامت میکند، اما در پی شکسپیر توطئه به واسطه در شبگرد کن میشود و سن بازپرسی از

نوکران دون ژوان یکی از درنالیست ترین و خنده آورترین قطعاتی است که در تئاتر

وجود دارد.» جلد چهارم آثار کامل شکیر، ترجمه فرانسوا ویکتور هوگر، پاریس،

چاپخانه Pagnerre ، سال ۱۸۵۹).

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

از این ها گذشته تفاوت بزرگ دیگری که بین داستان اصلی و کمدی شکسپیر یافت

میشود این است که داستان شادی آور بئاتریس و بندیک که به موازات داستان غم انگیز ههرو و کلودیو در پی

شکپیر قرار گرفته در

حکایت باندللو ابدأ وجود ندارد و این موضوع دوم آفریده نبوغ شاعر انگلیسی است.

اینک شرحی درباره ترجمه و تنظیم کمدی شکیر به زبان فارسی

ترجمه ای که از نظر خوانندگان میگذرد ترجمه تحت اللفظی پییس شکریت.

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

برای تشریح علت این موضوع قبلا باید چند نکته اساسی را درباره اصل ترجمه بادآور شد:

ا۔ در ترجمه آثار ادبی از زبانی به زبان دیگر، اگر اثری که باید ترجمه شود رمان، نوول،

منظومه ر مانند اینهاست، ترجمه باید مانند اصل و یا دست کم ببار نزدیک به اصل باشد.

بدین معنی که هیچ قسمتی، هیچ جمله ای و حتی هیچ کلمه ای که دارای اهمیت است

و ترجمان ابده خاصی می باشد حذف نگردد.

البته از آنجا که آداب و رسوم زندگی، سنن، شیوه بیان مطلب، لطیفه ها، متل ها،

ضرب المثل ها، نرخی ها، ناسزاهارسوگندهای اقوام و ملل با یکدیگر متفاوت است

بیار اتفاق می افتد که در ترجمه یک لطیفه، یک شوخی با یک میل که در زبان اصلی دارای مفهوم و معنای ببار عبقی است،

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

اشکال فراوان پیش می آید. مخصوصا وقتی تمدن، طرز تفکر ونن ملتی با ملت

دیگر تفاوت بسیار داشته باشد (مانند ملل آسیایی و ملل مغرب – نمدن اسلامی و تمدن مبحی) این اشکال

سخت تر میگردد. زیرا بدیهی است که ترجمه آثار کلاسیک اروپایی برای کلیه ملل

باختر و یا دیگر ملتها که دارای تمدن م حی هستند و پایه هنر آنها براساس

اساطیر یونانی و رومی است بیار آسان تر است تا برای ملل آسیابی

ولی با وجود این تفاوت تمدن، اگر در ترجمه آثار نظم و نثر ملل دیگر اشکالی پیش آید نباید بنا را بر این گذاشت

که چون مفهوم و بیان قطعانی و یا جلمه هایی از یک کتاب با طرز تفکر و ذهن ملت ما نامأنوس است از ترجمه

آنها چشم پوشم. این نوع ترجمه خیانت آشکاری به تمدن و هر جهانی است.

در این موارد مترجم وظیفه دارد عین مطلب را ترجمه کند و نکاتی را که دور از ذهن است در حائبه تشریح

نماید. هرقدر هم این حاشیه ها مفصل باشد عیب ندارد.

..نرجمه پی های تئاتر: اگر در ترجمه آثار درامی، منظور مترجم فقط شناساندن درام نویی

ملل دیگر از راه قرائت (نه نمایش) باشد؛ وظیفه مترجم این است که تمام اصولی را که

درباره ترجمه سایر آثار ادبی گفته شد رعایت نماید.
ولی در ترجمه آثار دراماتیک به منظور نمایش دادن آنها رعایت آن اصول در تمام موارد

ممکن نیست، زیرا فن درام نویسی دارای خصوصیاتی است که با رمان نویی تفاوت اصولی دارد.

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

در پیرهای مه پرده ای با بیشتر، در شرایط تمدن دوره ما، نویسنده درام برای بیان مطلب

خود فقط در حدود دو تا سه ساعت وقت در اختیار دارد. بنابراین باید بیان مطلب بسیار موجز، جامع و فشرده باشد.

رمان نویس
میتواند صفحات بسیاری از کتاب خود را به توصیف خصال و تحلیل پیکولوژی هر یک

از قهرمانان اختصاص دهد. این امکان برای نویسنده درام وجود ندارد. رمان برای خواننده واحد نوشته می شود

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

و درام برای گروه تماشاگران خواننده رمان می تواند اگر توصیف پر دامنه ای مورد پسندش نبود از خواندن چندین صفحه و یا حتی فصلی از کتاب خودداری کند، و یا اگر موقعی از خواندن کتاب

خود خته شد آن را به هم گذارد و در موقع دیگری به خواندن بقیه کتاب پردازد. برعکس،

تماشاگر تئاتر باید پیی را یکباره در یک شب ببیند، و اگر قسمتی از پی او را کل ساخت

و شور و هیجانی را که در او ایجاد شده بود به سردی مبدل کرد دیگر جلب توجه

و به هیجان آوردن او کاری بس مشکل است. خواننده رمان اگر به کلمه ای که

معنایش را نمی داند و با به اشارات و کنایاتی نامانوس و دور از ذهن بر بخورد می تواند

لحظه ای مکث کند و به فرهنگ رجوع نماید. همچنین اگر فنی از رمان برایش

مهم بود خوانده می تواند آن مطلب را هرقدر هم مفصل باند دوباره و سه باره

بخواند تا ابهام رفع گردد. در صورتی که این امکانات برای تماشاگر ننانر وجود ندارد.
این بود تفاوت کلی که بین تکنیک ننانر و رمان نو بی وجود دارد.

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

بنابدین مقتضیات است که وقتی اثر جدیدی از طرف نوبنده برای نمایش به نورانن

– بعنی کسی که باید به این پیکر زیبا جان بدهد. داده می شود، متورآنسن هر سنی، هر ف نی، هر جمله ای

و یا حتی هر کلمه ای را که نارسا، مبهم، مرد، سنگین و بدون جنبش است و جان

پذیر نبت با اطلاع نویسنده

از نمایش حذف می کند. همچنین اگر موضوع فاقد نلل منطقی برای نمایش است به دست منورانن

یا مطابق نظر او تصحیح می شود
اما درباره آثار دراماتیک منقدمین (از تانر یونان قدیم گرفته تا دوره رومانتم)،

که سبک انشا و شیوه روی سن آوردن آنها در هر دوره تاریخی شکل خاصی

داشته و مخصوصا با اسلوب تئاتر دوره ما تفاوت بسیار دارد، اشکال نمایش

آنها به آنچه درباره پیی های جدید گفته شد محدود
نمی گردد.

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

هنر تئاتر از دوره قدیم تا به امروز تحولات گوناگونی پیدا کرده است.|

زمانی دچار نبود وحدت زمان و مکان و

موضوع بوده. در دوره رنانس از این نبود بیرون آمده و تکنیک ببار آزادی داشته است،

به طوری که گاهی یک

پیس در دهها تابلو تنظیم می شده. مانند آثار شکیر و معاصرین

او در دوره البزابت و همچنین آثار لوپ دووگا

(pe de Vegaما)، کالدرون (Calderon) و غیره. در دوره کلاسیبم

دوباره هنر تئاتر به زنجیر وحدت زمان و مکان و

موضوع افتاده. باز در دوره رومانتبم از زیر سلطه وحدت زمان و مکان

و موضوع خارج شده ولی آزادیش محدودتر

بوده است.

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

بنابراین امروز اگر بخواهیم یکی از آثار متقدمین را روی سن بیاوریم باید ببینیم تکنیک آن با تکنیک هنر دوره ما

چه تفاوت دارد و تا چه اندازه لازم است در آن دست ببریم

(یعنی چه سنها و چه اشخاصی را حذف کنیم و چه

سنهایی را پس و پیش نماییم تا با تکنیک تئاتر امروز و روحیه نماشاگران تطبیق کند.

مثلا متوران های اروپایی برای روی سن آوردن بیس های دوره رنانی

و یا یونان قدیم با اشکالات بیشتری رو به

رو هستند تا برای پیپر های نویسندگان کلاسیک فرانسه مانند راسین، کرنی

، مولیر و غیره و از این گذشته

نوع این اشکالات با هم تفاوت دارد. نورآنسن های پیشتاز

( avant – garde ) برای پی های کلاسیک فرانه که

گرفتار وحدت مکان هستند (بدین معنی که سراسر موضوع در مکان واحد اتفاق

می افتد) فقط کوشش دارند

با مجموعه یک دکور لولا دار، در یک خانه فقط مثلا تالاری را به سر سرا و یا سرسرا

را به گوشه ای از باغ و باغ

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

را به اتاقی مبدل سازند تا بدین شیوه یکنواختی دکور را از بین ببرند. ولی در نمایش

پیس های دوره رنسانس

واقعه در مکان واحد و زمان واحد اتفاق نمی افتد بلکه ماهها و سالها طول میکشد.

مثلا در پییی «داستان زمستانی، شکیر
واقعه پس از مدت شانزده سال پایان می پذیرد. همچنین محل واقعه تقریبا در هر

سن تغییر می کند. من

برای نمونه فهرست سنهای متنوع تراژدی دمکبث، تکبیر ترجمه موریس مترلینگ

را در این جا ذکر می کنم.

تراژدی مکبت که در پنج پرده بازی می شود دارای بیست

و چهار صحنه مختلف می باشد که البته در نمایش

چندتای از آنها را حذف میکند. این صحنه ها به ترتیب بدین قرار است:

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

من ۱- بیابان ۲- اردو ۳- بوته زار ۴- کاخ سلطنتی ناحیه اکس (Ecosse) ۵۔ کاخ مکبث ۶- جلو کاخ مکبث ۷- درون

کاخ مکبث ۸- یک حباط در کاخ محبت و اطراف کاخ مکبث ۱۰- کاخ سلطنتی اکس ۱۱. یک پارک در کاخ

سلطنتی ۱۲- یک تالار بزرگ در کاخ ۱۳۔ بوته زار ۱۴۔ در کاخ سلطنتی ۱۵- یک مغازه ۱۶- در کاخ مکن ۱۷. جلو

کاخ سلطنتی انگلستان ۱۸- یک اتاق در کاخ سلطنتی ناجه اکس ۱۹- میدان جنگ در اکس ۲۰- یک آپارتمان در

کاخ سلطنتی ناحبه اکس ۲۱. میدان جنگ نزدیک جنگل بیرنام ۲۲- در کاخ سلطنتی ۲۳. جلو کاخ سلطنتی

۲۴. گوشه دیگر از میدان جنگ. چون در دوره شکر

دکور به شکل امروزی وجود نداشت و مانند شبیه خوانی ایرانی، به شیوه سمبولم،

یک شاخه درخت نشانه جنگل یا باغ، یک فانوس نشانه ماهتاب و یا یک تخت معمولی

نشانه کاخ سلطنتی بود.. اشکال صحنه سازی از بین می رفت و نوینده می توانت پیت

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

خود را در دهها تابلو بود

، اما امروز که نکنیک تناتر تحول کلی یافته و با تکنیک دوره تکبیر تفاوت

اصولی دارد هر مترجم و با منو رانن که یکی از آثار دوره رنسانی را برای نمایش ترجمه می کند کوشش دارد

طوری آن را تنظیم نماید که هرقدر ممکن است از شماره صحنه های مختلف

آن بکاهد. مثلا در تراز دی مکبث سن های هر ۶ و ۷ و ۸ و ۹ بعنی: کاخ مکبث،

جلو کاخ مکبث، درون کاخ مکبث، یک حیاط در کاخ مکبث و اطراف کاخ مکث را به یک سن

تبدیل کند. برای این عمل گاهی لازم می آید که بعضی جمله ها پیش و پس گردد و با بعضی جمله ها که

دارای اهمیت اصلی بت حذف شود. همچنین مترجم با منورانن سعی میکند

اگر لازم باشد شاخ و برگ های

زیادی را بزند تا مطالب زیبای اصلی نمایان تر گردد.

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

کمدی «هیاهوی ببار برای هیچ، دارای شانزده صحنه است بدین قرار

۱- کاخ لنوناتو ۲- تالار کاخ لنوناتو ۳- تالار دیگر در کاخ لنوناتو ۴ اتاق مجاور تالار ۵۔ باغ کاخ لئوناتر ۶- در یک خیابان

باغ کاخ لوناتو ۷- یک تالار در کاخ لوناتو ۸- یک میدان ۹ – اتاق خواب ۱۰ در تالار کاخ ۱۱- درون کلبا ۱۲- زندان ۱۳-

در کاخ ۱۴۔ در باغ ۱۵۔ کلبا ۱۶ در تالار کاخ لئوناتو.

اما در پی تنظیم شده، بنا به مقدورات و امکانات فعلی تئاتر در ایران این

شانزده صحنه به بازده سن تقلیل داده شده که در آن پنج صحنه: ۱- گوشه ای از تالار کاخ لئوناتو ۲۔ جشن در

تالار کاخ لئوناتو ۳- شب در میدان شهر ۴۔ کلبا ۵- زندان

، اصلی است و بقیه در همین پنج دکور اصلی بازی می

شود. البته زمانی که امکانات سن در ایران کامل تر گردد می توان بعضی از سن های حذف
شده را اضافه نمود.

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

این بود آنچه درباره تنظیم پی لازم بود گفته شود. اما درباره ترجمه متن پیس به فارسی نیز لازم است نکات

زیر را تذکار دهیم

۱- از بذله ها و لطیفه ها و شوخیها آنچه که ممکن بوده است مطابق اصل ترجمه شود بدون تغییر ترجمه شده.

۲- به جای آنچه که برای تماشاگران فارسی زبان دور از ذهن است،

ولی میتوان نظیری در فارسی پیدا کرد، کوشش کرده ام لطیفه و منلی فارسی بگذارم.

۳- چند لطیفه و شوخی را که برای ما فارسی زبانان به کلی نامأنوس است و بدون توضیح مفصل مفهوم

نیست در ترجمه حذف کرده ام. (فراموش نکنید که این کمدی شکیر برای نمایش ترجمه و تنظیم شده و

همان طوری که در پیش گفته شد در پی تئاتر از مطالب نامفهوم و دور از ذهن باید پرهیز نمود؛

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

زیرا پییس تئاتر کتاب مطالعه و درس کلاسی نیست که بتوان در آن برای مطالب نامأنوس و نامفهوم توضیح و

حاشیه نوشت.)

برای نمونه یکی از این لطیفه ها را که در تنظیم حذف شده در این جا عینه ترجمه میکنم. در سن آخر پیپس

هنگامی که دون پدرو و کلودیو نزد لنونانو می آیند تا کلودیو، بنا به فرار و پیمانی که با لئونات بسته است، برادر

زاده او را به همسری برگزیند؛ این گفت وگو بین دونپدرو – کلودیو و بندیک در میگیرد. | دون پدرو روز به شما

خوش. بندیک چه خبر شده که این طور ابرو در هم کشیده ای و

رخسارت مثل آسمان زمستان گرفته و طوفانی است؟

کلودیو من گمان می کنم که در فکر گاو وحشی است (به بندیک) به!

نترس عزیزم. ما شاخ های تو را طلایی خواهیم کرد و تو سبب خنده و شادی اروپای نوین خواهی بود – همان

طور که ژوپیتر سبب نشاط و خنده اروپای عتیق گردید . هنگامی که به خاطر عشق او به صورت این

حیوان نجیب در آمد. بندیک ژوپیتر وقتی به صورت گاو درآمد نعره د ینی داشت.

بی گمان گاو وحشیای مانند او ماده گاو پدرت را بارور کرده تا گوساله چون تو به عمل آمده است؛ زیرا نعره تو

درست مانند نعره اوست. داستان گاو وحشی، ژوپیتر و اروپا که یکی از داستانهای اساطیری یونان می باشد

چنین است:

دانلود کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

دانلود رایگان کتاب هیاهوی بسیار برای هیچ – ویلیام شکسپیر

زوپیتر، خدای خدایان، شیفته و دلباخته اروپای زیبا گردید. با آنکه هیچ یک از دلبران آسمانی را در برابر ژوپتر

ناب ایستادگی نبود، اروپا دست رد به سینه او گذاشت. خدای خدایان بارها مهر و دلباختگیش را به دلدار گفت

و او را به زنی خواست و هر بار ناامید برگشت… روزی اروپا و گروهی از

و..